In de winter hebben veel mensen last van droge handen. Droge handen voelen trekkerig en ruw aan en zijn pijnlijk zodra de huid open scheurt en kloofjes vertoont. Ook jeuk en roodheid zijn verschijnselen die gepaard gaan met droge handen. Droge handen komen bijna in alle leeftijdscategorieën voor. In dit blogbericht legt de huidtherapeut uit hoe droge handen veroorzaakt worden en wat je aan deze vervelende klacht kan doen.
Hoe ontstaat een droge huid?
Het probleem speelt zich af in de hoornlaag (stratum corneum). Deze bovenste huidlaag bestaat uit dode en levende cellen en heeft een belangrijke barrièrefunctie. De hoornlaag beschermt ons tegen allerlei indringers van buitenaf, zoals chemische stoffen, bacteriën en andere micro-organismen. Om de huidcellen heen ligt een vettig laagje bestaande uit een eiwit en een zogeheten ‘Natural Moisturizing Factor‘. De huidcellen worden onderling nog meer opgevuld met een vettig smeerseltje bestaande uit cholesterol, ceramides en triglyceriden. De huid produceert dus vanuit de onderliggende lagen een natuurlijk oliefilmpje. Bij een droge huid is er sprake van vochtverlies in de huidlagen. De natuurlijke barrièrefunctie is aangetast door een tekort aan huidvetten.
Oorzaken van droge handen
Droge handen worden meestal veroorzaakt door een combinatie van factoren, waarvan het koude winterweer en de lage luchtvochtigheid de belangrijkste zijn. De droge lucht binnen en buiten zorgen ervoor dat het water in de huid makkelijk verdampt. Dit merk je ook bij werken in airconditioning of na een lange vlucht. Als je daarbij de handen extra vaak moet wassen, schoonmaakt zonder huishoudhandschoenen en regelmatig een flink warme douche neemt, is de kans groot dat je ook last krijgt van droge handen. Zeep spoelt belangrijke beschermende huidvetten weg. De huid heeft een paar dagen de kans nodig om hiervan te herstellen, maar krijgt die kans meestal niet. Ouderen hebben sneller last van droge handen. De bovenste huidlaag van oudere mensen is dunner en bevat minder levende cellen die van nature water bevatten.
Wat kan je doen aan droge handen?
De huidtherapeut geeft 6 tips om droge handen te voorkomen en te verzorgen.
Tip 1: Droge handen invetten
Hoe droger de huid is, hoe vetter de zalf moet zijn. Het vette laagje trekt niet in, maar zorgt voor een beschermend schild, waardoor er niet nog meer water uit de huid kan onttrekken. De huid krijgt zo even de tijd om extra huidvetten aan te maken. Crèmes met huideigen vetten, zoals fosfolipiden, ceramides en vetzuren kunnen de huidbarrière weer goed herstellen. Ook ureum staat bekend om vochtvasthoudende eigenschappen. Plantaardige oliën zoals zonnebloemolie, olijfolie of kokosvet zijn de meest effectieve, veilige en goedkope middelen om een droge huid te verzorgen. Ook de ouderwetse vaseline en uierzalf zijn goede opties. Moet je je handen veelvuldig wassen en spoel je de crème er continu af? Smeer dan voor het slapen gaan een dikke laag zal op de handen en draag daaroverheen katoenen handschoenen, zodat het de hele nacht in kan trekken.
Tip 2: Gebruik milde zeep
Gebruik bij het wassen van de handen een hele milde zeep, zoals een wasgel voor baby’s. Was de handen ook niet met heet water en smeer ze meteen in na het afdrogen. Vermijd antibacteriële zepen, deze zijn extreem uitdrogend.
Tip 3: Draag handschoenen
Wees zuinig op je huid en draag handschoenen bij het schoonmaken en tuinieren en trek bij koud weer handschoenen aan voordat je de deur uit gaat.
Tip 4: Let op je voeding
Bij een droge huid is de verbranding in het lichaam te hoog. Ieder orgaan gebruikt een vuurtje om stoffen op te nemen en om te zetten in lichaamseigen stoffen. Ook de huid. Dit wordt katabolisme genoemd. Geraffineerde koolhydraten met snelle suikers hebben een hoge verbrandingsgraad en leveren een belangrijke bijdrage aan een droge huid. Beperk dus de consumptie van zoete producten of voedingsmiddelen waar veel suiker aan is toegevoegd.
Krijg je daarnaast wel voldoende eiwitten en essentiële vetten binnen? Dit zijn bouwstoffen met een lage verbrandingsgraad. Vooral omega 3 en 6 en vitamine E zorgen voor sterke celwanden, zodat het water in de levende cel blijft. Eet voldoende noten, vis en avocado. Ook vitamine A en B2 uit verschillende groenten en fruit zijn belangrijke voedingsstoffen om een droge huid te voorkomen.
Tip 5: Drink voldoende water
De huid kan alleen van binnenuit gehydrateerd worden en is dus afhankelijk van het waterbalans van je lichaam. Zorg dus dat je voldoende water drinkt, zodat er genoeg vocht naar de huidcellen kan gaan.
Tip 6: Zorg voor een goede luchtvochtigheid
Maak de kamertemperatuur binnen niet te hoog. Door vochtverdampers in je huis te plaatsten of een bakje met water aan je centrale verwarming (bijvoorbeeld in de slaapkamer) te hangen, zorg je dat de lucht binnenshuis niet te droog wordt. Blijf ook in de winter het huis ventileren.
Schakel hulp in bij extreem droge handen
Meestal is een droge huid onschuldig en tijdelijk. Kijk eerst of je de oorzaken kan voorkomen door de bovenstaande voorzorgsmaatregelen in acht te nemen. Mocht de droogte flink uitbreiden, langdurig aanhouden en met pijnlijke kloven of bloederige scheurtjes gepaard gaan, neem dan contact op met je huisarts. Het kan zijn dat je allergisch bent voor bepaalde stoffen. Misschien is er sprake van een onderliggende huidklacht, zoals eczeem of atopische dermatitis.
Het bericht Droge handen? 6 tips van de huidtherapeut verscheen eerst op Huidzorg Houten | Utrecht Zeist Nieuwegein Hilversum Vianen Culemborg.